Show Menu
Cheatography

Biologija - probavni i metabolički sustav Cheat Sheet by

Biologija - probavni i metabolički sustav u čovjeka

Probavni sustav

Uloge: razgra­dnja, apsorb­cija, izluči­vanje

Razgradnja

Hranjiva tvar
Produkt
Ugljik­ohi­drati
Monosa­haridi (glukoza)
Lipidi
Glicerol i višemasne kiseline
Proteini
Aminok­iseline

1. Usta

Sastoje se od dvije čeljusti, gornje i donje, na kojima su 32 zuba koje djelimo na:

Podjela zuba

Sjekutići
Trgaju hranu
8
Očnjaci
Trgaju hranu
4
Predku­tnjaci
Usitnj­avaju hranu
8
Kutnjaci
Usitnj­avaju hranu
12
4/12 kutnjaka su umnjaci koji izbijaju od 17. do 25. g.

Jezik i slinovnice

Jezik
Pomiće hranu po ustima, sadrži okusne pupoljke
Žlijezde slinovnice (vanjsko izluči­vanje)
izlučuju slinu i enzim amilazu (beta-­pti­jalin) koji razgrađuju ugljik­ohi­drate
3 vrste slinov­nica: podušne, podjezične i podvilične

2. Ždrijelo i 3. Jednjak

Ždrijelo
Razdvaja dišni i probavni sustav
Jednjak
Obložen glatkim mišićima i sluzi koji pomažu u perist­altici
Perist­altika
Uzastopno stezanje glatkih mišiča, pokreće hranu uzduž probavnog sustava

4. Želudac

Započinje probava proteina
Stjenka želuca luči pepsinogen i HCl koja smanjuje pH na 2-3
U niskom pH pepsinogen prelazi u pepsin koji razgrađuje proteine
Želučana lipaza počinje razgradnju lipida (ne voli kiselo --> spora razgra­dnja)

5. Tanko crijevo

Ima tri dijela:

a) Dvanaesnik

Na njega je povezan žućni mjehur (dio jetre) Ima 3 ulaza: želudac, gušterača, jetra
Gušterača
Izlučuje gušteračin sok i NaHCO3 koji povečava pH
Žućni mjehur
stvara žuć u kojoj su žućne soli, višak minerala i bilirubin
Bilirubin se upija, ulazi u krv, bubreg ga razgrađuje na urobilin koji daje žutu boju mokraći
ILI
Bilirubin nastavlja do debelog crijeva, bakterije ga razgrađuju na sterko­bilin koji daje smeđu boju izmetu
Žućne soli
emulgiraju masti kako bi ih lipaze mogle lakše razgraditi
pH veći od 7 - lužnat

b) srednji dio i c) krajnji dio

Crijevne resice
izrasline stjenke tankog crijeva, upijaju hranjive tvari
Unutar crijevnih resica su:
Limfne žile
upijaju glicerol i višemasne kiseline
Krvne žile
upijaju monosa­haride i aminok­iseline

6. Debelo crijevo

a) Slijepo crijevo
ne znamo svrhu
b) Pravo debelo crijevo
upija vodu, minerale, vitamine, stvara i upija vitamin K
c) Ravno crijevo (rektum)
stvara izmet
Pravo debelo crijevo prepuno je bakterija (E. Coli, ...) koje pomažu u razgradnji i stvaraju vitamin K kao nusprodukt koji nam pomaže u grušanju krvi

7. Analni otvor

Ekskrecija (izluč­ivanje) izmeta
 

Metabo­lički sustav

Metabolizam - sustav kemijskih reakcija u stanici koji održavaju homeostazu

Anabolizam
reakcije stvaranja
energija se troši
ATP -> AMP
npr. sinteza proteina

Katabolizam
reakcije razgradnje
energija se oslobađa
AMP -> ATP

Katabo­ličke reakcije u stanici

Glikoliza
Glukoza --> Piruvat
Produkti: 2ATP
Odvija se u citoplazmi
Vrenje
bez O
2
: Piruvat --> Mliječna kis. (laktat)
uz O
2
: Piruvat --> Acetil CoA

Krebsov ciklus
Acetil CoA + Oksalo­ctena kis. --> Limunska kis. (citrat)
Citrat --> Oksalo­ctena kis.
Produkti: H
2
O, 2ATP, CO
2
, NADH
Odvija se u matriksu mitoho­ndrija
Oksida­tivna fosfor­ilacija
4e- + 4H+ + O
2
--> 2H
2
O
Nastaje oko 30 ATP
Odvija se na unutarnjoj membrani mitoho­ndrija
50% energije uvedene u Krebsov ciklus pretvori se u toplinu

Pretvorba proteina u aminok­iseline

Deamin­acija - postupak osloba­đanja amino-­skupine (NH
3
) od aminok­iseline
Amonijak se pretvara u ureu
2NH
3
+ CO
2
--> CH
4
N
2
O + H
2
O
Ostatak aminok­ise­line, sad bez amino-­kraja, se uključuje u Krebsov ciklus

Lipidi

Tokom probave pretvoreni u:
Glicerol
uključuje se u glikolizu i pretvara se u piruvat
Višemasne kiseline
procesom beta-o­ksi­dacije prelaze u acetil CoA
                   
 

Comments

No comments yet. Add yours below!

Add a Comment

Your Comment

Please enter your name.

    Please enter your email address

      Please enter your Comment.

          Related Cheat Sheets

          AP Biology Unit 1: Biochemistry Cheat Sheet

          More Cheat Sheets by Ivi104