Cheatography
https://cheatography.com
Wykład z Biologicznych Mechanizmów Zachowania II, II semestr psychologii na Uniwersytecie Warszawskim. Notatki służą powtórce przed egzaminem
Osoby
|
Francis Galton Ojciec genetyki zachowania
|
|
John L. Fuller - Pionier współczesnej genetyki zachowania
- "Behavior genetics"
|
Współczesne badania
|
Podział ze względu na strategie badawcze: - Genetyka ilościowa- np. badania bliźniąt, metoda adopcyjna
- Genetyka molekularna- poszukiwanie konkretnych genów związanych z zachowaniem. Np. modele zwierzęce, studia rodzinne
|
|
Genetyka psychiatryczna |
|
Genetyka osobowości |
Dziedziczenie wielogenowe
|
Większość cech zachowania ma charakter ilościowy |
|
Charakter poligenowy Cechy uwarunkowane są przez kilka genów
|
|
Każdy z wpływających na daną cechę genów dziedziczy się zgodnie z prawami Mendla |
|
Polimeria Zjawisko współdziałania genów addytywnych
|
Założenia genetyki zachowania
|
Jednostki w populacji różnią się z przyczyn genetycznych i środowiskowych |
|
Zmienność w zakresie większości cech lub zachowań wynika z wpływów poligenowych - To znaczy, że różnice indywidualne są uwarunkowane działaniem wielu genów, niekiedy różnie umiejscowionych na chromosomach
- Uzasadnione przede wszystkim w odniesieniu do cech/zachowań, których wyniki pomiaru mają rozkład normalny
|
Składowe wariancji fenotypowej
Vp= Vg+Ve
Vp- całkowita wariancja populacji
Vg- wariancja genetyczna
Ve- wariancja środowiskowa |
Źródła różnic indywidualnych
Czynniki genetyczne
|
Addytywne - Pojęcie odnoszące się do procesu dziedziczenia- przekazu genów z pokolenia na pokolenie
- Odchylenie od średniej fenotypu spowodowane dziedziczeniem określonego allelu i jego względny wpływ (w stosunku do średniego fenotypu populacji) na fenotyp
|
|
Nieaddytywne - Pojęcie odnoszące się do zjawiska interakcji- wzajemnego oddziaływania na siebie alleli genów w chromosomach organizmu potomnego
- Zjawisko obejmuje dominację (interakcję alleli o tym samym umiejscowieniu albo epistazę (interakcję alleli o różnym umiejscowieniu)
- Wpływ nieaddytywny nie jest wspólny dla osób spokrewnionych, poza bliźniakami monozygotycznymi
|
|
Efekt epigenetyczny |
Środowisko wspólne
|
Środowisko wspólne W genetyce: zespół składników opisujących środowisko danej rodziny, również niespokrewnionej genetycznie
|
|
Składniki środowiska wspólnego: - SES- status społeczno-ekonomiczny rodzinny
- Otoczenie fizyczne
- Liczba członków rodziny wspólnie mieszkających
- Tradycje rodzinne
- Klimat rodzinny
- Osobowość członków rodziny, zwłaszcza rodziców
- Rodzaj wzajemnej relacji
- Sposób wychowania
|
Środowisko specyficzne
|
Środowisko specyficzne Zasób indywidualnych, niepowtarzalnych doświadczeń środowiskowych danej osoby. Tworzy się w wyniku specyficznych interakcji i korelacji genotypu i środowiska w rodzinie i poza nią
|
|
Składniki środowiska specyficznego: - Kolejność urodzenia
- Losowe zdarzenia i przeżycia (np. choroby, traumy)
- Wyniki interakcji z innymi osobami w rodzinie
- Czynniki pozarodzinne (np. grupa rówieśnicza, interakcja z nią, nauczyciele, telewizja)
- Składniki u osób starszych:
-- Doświadczenia w pracy
-- Warunki ekonomiczne i psychologiczne
-- Zachorowania, urazy
- Relacje z innymi ludźmi
|
|
|
Badania genetyki zachowania
|
Badania bliźniąt monozygotycznych oraz dyzygotycznych - Bliźnięta DZ mają średnio połowę wspólnych genów, a MZ są genetycznie jednakowe
- Założenie równości środowiska
|
|
Badania rodzinne - Porównanie podobieństwa fenotypowego rodziców i dzieci biologicznych
- Są to badania uzupełniające do badań bliźniąt
|
|
Badania adopcyjne - Porównywanie stopnia podobieństwa dzieci adoptowanych do rodziców adopcyjnych i biologicznych
|
Efekt Wilsona
|
Ronald Wilson Zajmował się genetyką zachowania w ujęciu rozwojowym
|
|
Efekt Wilsona Udział czynnika genetycznego w wariancji odziedziczalności inteligencji rośnie wraz z wiekiem człowieka.
|
|
Możliwe implikacje - Czynniki genetyczne mogą odpowiadać nie tylko za stałość, ale też zmienność zachowania w czasie, przyczyniając się do podtrzymywania sprawności intelektualnej na przestrzeni życia. Istotną rolę w tym procesie odgrywa środowisko rodzinne
|
Interakcja genotyp-środowisko (GxE)
|
Możliwość odmiennego reagowania jednostek o różnych genotypach na czynniki środowiskowe |
|
Odmienny wpływ środowiska na jednostki w danej populacji |
|
Przykład efektu: Cloninger i in. (1982) - Badanie 862 szwedzkich osób adoptowanych
- Porównanie skłonności do zachowań przestępczych w związku z czynnikami genetycznymi i społecznymi
- Wykazano dużo większą predyspozycję w przypadku interakcji genów i środowiska
|
Korelacja genotypu i środowiska
|
Korelacja pasywna Przekazowi genetycznemu warunkującemu cechę towarzyszą warunki środowiskowe sprzyjające jej rozwojowi
|
|
Korelacja aktywna Jednostka aktywnie poszukuje środowiska wzmacniającego genetycznie uwarunkowane właściwości
|
|
Korelacja reaktywna Środowisko zwrotne reauje na genetycznie uwarunkowane cechy jednostki, osłabiając je lub wzmacniając
|
Trzy prawa genetyki zachowania (Turkheimer, 2000)
1. Wszystkie cechy zachowania człowieka są odziedziczalne |
2. Wpływ wychowania w tej samej rodzinie na zachowanie jest mniejszy niż wpływ genów |
3. Znacząca część zmienności fenotypowej nie jest wyjaśniana ani wpływem genów, ani środowiska |
|
Created By
Metadata
Comments
No comments yet. Add yours below!
Add a Comment
Related Cheat Sheets
More Cheat Sheets by KontoDoNauki